ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨਾਲ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਵਿਆਹ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਦੌਰਾਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਿਨ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਲੂਸ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ, 8 ਮਾਰਚ, 2024 ਨੂੰ ਹੈ। ਮਾਨਤਾ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੇਵਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਥੋੜੀ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਵੀ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਸੀਸ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ‘ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮੌਕਾ ਹਰ ਸਾਲ ਫੱਗਣ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪੱਖ ਦੀ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਹੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਅਪਾਰ ਕਿਰਪਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਦਿਨ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ‘ਤੇ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ?
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ ਜਲਦੀ ਉੱਠੋ, ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਾਓ।
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਵਰਤ ਰੱਖਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਰਤ ਰੱਖਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਓ।
ਇਸ ਦਿਨ ਸ਼ਿਵ ਮੰਦਰ ਜਾ ਕੇ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦਾ ਜਲਾਭਿਸ਼ੇਕ ਕਰੋ ਜਾਂ ਰੁਦਰਾਭਿਸ਼ੇਕ ਕਰੋ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ‘ਤੇ ਬੇਲਪੱਤਰ, ਧਤੂਰਾ, ਗੰਗਾ ਜਲ, ਅਤਰ, ਕੱਚੀ ਗਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ, ਦਹੀ, ਸ਼ਹਿਦ ਆਦਿ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਹਾਦੇਵ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦਿਨ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸ਼ਿਵ ਪੁਰਾਣ, ਸ਼ਿਵ ਚਾਲੀਸਾ, ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੀ ਕਥਾ ਪੜ੍ਹਣੀ ਜਾਂ ਸੁਣਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਵਰਤ ਦੌਰਾਨ ਸਿਰਫ ਸੇਬ, ਕੇਲਾ, ਅਨਾਰ, ਸਾਗ ਖਿਚੜੀ, ਪਕੌੜੇ ਦੇ ਪਕੌੜੇ, ਦਹੀ, ਦੁੱਧ ਆਦਿ ਫਲਾਂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ਵਿਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਸ਼ੁਭ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਚਾਰ ਪ੍ਰਹਾਰਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਹਾਦੇਵ ਦਾ ਅਪਾਰ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਿਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਦਿਨ ਲੋੜਵੰਦਾਂ ਦਾ ਦਾਨ ਪੁੰਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਸਦੀਵੀ ਪੁੰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦਾ ਰਾਤ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ, ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਾਗਦੇ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲਾਭ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਮੰਤਰਾਂ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਦਾ ਜਾਪ ਵੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ‘ਤੇ ਕੀ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਦੇਰ ਨਾਲ ਸੌਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਹੀਂ ਉੱਠਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਹ ਦਿਨ ਬਹੁਤ ਪਵਿੱਤਰ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਦਿਨ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਵੀ ਤਾਮਸਿਕ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਪਿਆਜ਼, ਲਸਣ, ਮਾਸ, ਸ਼ਰਾਬ ਆਦਿ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਹਾਦੇਵ ਦੇ ਕ੍ਰੋਧ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਦਿਨ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।ਇਸ ਦਿਨ ਲੜਾਈ-ਝਗੜਾ ਕਰਨਾ, ਗੁੱਸਾ ਕਰਨਾ, ਝੂਠ ਬੋਲਣਾ ਆਦਿ ਦੋਸ਼ ਮੁਕਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦਿਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਗੰਦੇ ਕੱਪੜੇ ਨਾ ਪਾਓ, ਘਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਮੈਂਬਰ ਨੂੰ ਗਾਲ੍ਹਾਂ ਨਾ ਕੱਢੋ ਅਤੇ ਜਾਣੇ-ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਦਾ ਨਿਰਾਦਰ ਨਾ ਕਰੋ।
ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ ਅਨੁਸਾਰ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ੰਖ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਸ਼ਿਵ ਮੂਰਤੀ ਦੇ ਕੋਲ ਰੱਖੋ।
ਕੇਤਕੀ ਦਾ ਫੁੱਲ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਕ ਕਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਫੁੱਲ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਸਰਾਪ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿੱਚ ਤੁਲਸੀ ਦੇ ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਕਮਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਮਨਾਹੀ ਹੈ।